Leczenie uzależnień od narkotyków

Leczenie narkomanii to dość złożony proces. Główny nacisk w naszym ośrodku kładziemy na oddziaływania grupowe w dość dużym zakresie (6 godzin psychoterapii grupowej dziennie, przez pięć dni w tygodniu, w soboty pracujemy do 14.00 a w niedziele do 11.30). Natomiast charakter naszej placówki zakłada pracę terapeutyczną niemal 24 godziny na dobę.

Uczestnictwo w grupie terapeutycznej, wymusza aktywność także wtedy gdy pacjenci mają czas wolny. To w tym czasie budują oni relacje interpersonalne, które uległy absolutnemu zaburzeniu w procesie uzależnienia.

Terapia dla narkomanów

Ośrodek dom-REHAB to miejsce w którym kultywujemy najistotniejsze w terapii zaburzeń techniki i metody, a mianowicie Społeczność Terapeutyczną. Nasi pacjenci wypełniają zadania wynikające z pełnionych przez nich funkcji (Gospodarz Domu, Lider Grupy, Opiekun Siłowni, Pobudkowy, Gimnastykowy) i dodatkowo z innych aktywności (dyżur w domu, dyżur na zmywaku), dbają o porządek wokół siebie. Dotyczą ich także dociążenia w sytuacji gdy łamią postanowienia Regulaminu ośrodka dom-REHAB lub Zasad Grupowych czy Kontraktu Terapeutycznego. Otrzymują dodatkowe dyżury bądź tracą nabyte przywileje.

Pracę grupową uzupełniamy pracą indywidualną z wybranym terapeutą prowadzącym. Specyfika procesów uzależniania się skutkuje bardzo wysokim zagrożeniem kłamstwem, iluzją, zaprzeczaniem, manipulacją lub innym zniekształceniem rzeczywistości. Dlatego leczenie narkomanii zakłada aktywny udział rodziny w terapii uzależnień. Sesje rodzinne odbywają się w czasie odwiedzin. Jest to bardzo istotny element gdyż cały system rodzinny jest uwikłany w świat z marzeń, złudzeń, zaprzeczeń i absolutnego podporządkowania głównemu aktorowi – pacjentowi uzależnionemu od narkotyków. Jeśli rodzina dokonuje zmiany, następuje ona w sposób trwały dla wszystkich. Leczenie narkomanii to proces stopniowy, powolny i systematyczny tak jak systematyczny i powolny był proces uzależniania się.

Terapia narkomanii musi mieć swój początek w postaci prawidłowej diagnozy. Diagnozę tę powinien przeprowadzić specjalista terapii uzależnień. Oczywiście można ich znaleźć w wielu poradniach leczenia uzależnień, szpitalach, ośrodkach czy gabinetach. Jak w każdym przypadku – gdy poszukujemy pomocy – należy zapoznać się z ofertą i opiniami na temat lekarza, specjalisty, ośrodka. Jest kilka miejsc oferujących rzetelną informację m.in. portal znanylekarz.pl, fora internetowe oraz Facebook. Powinniśmy także mieć świadomość na jakiej podstawie ten czy inny specjalista tę diagnozę stawia.

Zakres i kryteria diagnozy uzależnienia od narkotyków

Najważniejszym kryterium jest oczywiście ICD10 – Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób. Można w niej znaleźć wszelkie interesujące nas informacje, by być świadomym uczestnikiem procesu diagnostycznego. Klasyfikacja ta określa uzależnienie od substancji psychoaktywnych pomiędzy F10 a F19, przy czym:

F10 to uzależnienie od alkoholu (który także uznajemy za narkotyk, piwo to też alkohol)
F11 to uzależnienie od opiatów (heroina, morfina, vicodin, itp.)
F12 to uzależnienie od kanabinoli (marihuana, haszysz, inne przetwory konopii)
F13 leki uspokajające i nasenne (barbiturany i benzodiazepiny)
F14 to uzależnienie od kokainy
F15 inne niż kokaina psychostymulanty (kofeina, amfetamina, metaamfetamina itp.)
F16 substancje halucynogenne (LSD, psylocybina itp.)
F17 uzależnienie od nikotyny (palenie papierosów, żucie tytoniu itp.)
F18 lotne rozpuszczalniki i kleje
F19 uzależnienie od wielu różnych substancji psychoaktywnych

Jak widać dość dużo jest tych działów i zakresów. Do tego dochodzą kryteria diagnostyczne:

Uczucie przymusu przyjęcia kolejnej dawki narkotyku.
Brak kontroli ilości, sposobu, miejsca przyjmowania narkotyku. Nie mogę absolutnie przewidzieć jak, kiedy, czym i czy w ogóle zakończy się wzięcie substancji.
Pojawia się zespół odstawienny. Bardzo nieprzyjemne objawy braku substancji w organizmie. Lęki, wizje, psychozy, bóle kostno-stawowe, mięśniowe, biegunki, wymioty itp.
Okazuje się, że muszę brać więcej narkotyku w celu osiągnięcia tego samego stanu, bądź stan ten jest zupełnie nieosiągalny bez względu na to ile biorę.
To wszystko co do tej pory było dla mnie ważne, przestaje takie być. Moje zainteresowania sprowadzają się do zdobywania i przyjmowania narkotyków. Cele i wartości dotychczasowe przestają istnieć.
Zaczynam zauważać stopniowe obniżanie się jakości mojego życia, narastające problemy natury społecznej, prawnej, zdrowotnej, a mimo to nie potrafię przestać „ćpać”.

Diagnoza i leczenie narkomanii

Żeby można było zdiagnozować uzależnienie od narkotyków wystarczy, że osoba badana spełni 3 z tych 6 kryteriów w czasie dłuższym niż jeden miesiąc, bądź w czasie krótszym, ale powtarzającym się w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

Leczenie uzależnień od narkotyków – co dalej?

Jak widać dość łatwo jest wpaść w otchłań uzależnienia od narkotyków. Jedynym sposobem żeby się nie uzależnić to nigdy nie wziąć nawet jednej dawki! W obecnych czasach używanie substancji psychoaktywnych jest procesem niezwykle niebezpiecznym. Niestety można nie zdążyć spełnić powyższych kryteriów. Toksyczność dostępnych na rynku narkotyków jest tak duża, że w bardzo krótkim czasie dochodzi do poważnych uszkodzeń mózgu. Wiele z nich to uszkodzenia nieodwracalne. Dochodzą do tego zaburzenia w obszarze osobowości, nastroju (depresja) no i oczywiście w obszarze emocji i wartości. Dużą ilość pacjentów których dotyczy leczenie narkomanii w ośrodku, musimy po konsultacji z psychiatrą wspierać farmakologicznie przez długi czas. Coraz częściej zdarzają się pacjenci, którzy będą przyjmowali stabilizatory farmakologiczne w sposób stały. Nie należy bagatelizować zauważonych objawów uzależnienia od narkotyków. Z narkomanii się nie wyrasta – ją się leczy.

Od czego należy zacząć leczenie narkomanii?

Uzależnienie od narkotyków to problem, który często ciężko dostrzec, w szczególności przez osoby najbliższe, należące do systemu rodzinnego. Moment, w którym sama osoba uzależniona przyznaje, że ma kłopot i prosi o pomoc to bardzo ważny etap. Wówczas niezwykle istotne jest wsparcie bliskich, którzy mogą skierować chorego do odpowiedniej placówki i towarzyszyć mu w drodze do wyjścia z nałogu. Oczywiście często zdarza się, że osoba uzależniona nie chce podejmować leczenia. Jedynym konstruktywnym rozwiązaniem jest konsultacja rodziny ze specjalistą terapii uzależnień, który wskaże dalsze sposoby postępowania z osobą uzależnioną. Wskaże tez sposoby motywowania do podjęcia leczenia. Im wcześniej chory zostanie zdiagnozowany i rozpocznie proces leczenia odwykowego, tym większe szanse na powodzenie terapii.

Terapia dla narkomanów

Leczenie uzależnienia od narkotyków jest procesem kompleksowym, obejmującym wszystkie aspekty życia pacjenta.

Główne cele terapii to:

całkowita abstynencja od substancji szkodliwych,
zrozumienie źródeł problemów,
zdobycie wiedzy na temat metod pokonywania głodu narkotykowego i wdrożenie ich w praktyce,
nabycie umiejętności prawidłowego funkcjonowania w codziennym życiu, z dala od narkotyków,
odbudowanie relacji z bliskimi.

Istnieje wiele metod leczenia narkomanii, ale każda terapia odwykowa musi zostać dostosowany do potrzeb pacjenta oraz sytuacji, w jakiej aktualnie się znajduje. Terapię powinien poprzedzić detoks narkotykowy. Czas jego trwania zależy od rodzaju substancji uzależniającej oraz poziomu intoksykacji – zatrucia organizmu.Terapia właściwa osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych jest procesem złożonym. Pacjenci biorą udział w terapii grupowej oraz indywidualnych spotkaniach z wybranymi przez siebie terapeutami. Bardzo często dalsze nastawienie chorych do terapii zależy od tego, jaką pomoc otrzymają na początku leczenia.