Jak zapobiegać nawrotom choroby alkoholowej?
Alkoholizm, jak każde uzależnienie, stanowi chorobę nieuleczalną. Oznacza to, że nawet wieloletni abstynenci mogą wrócić do swojego nałogu. W sytuacjach kryzysowych, które z pewnością będą towarzyszyć nam podczas naszego życia, wielokrotnie pojawi się głód alkoholowy. Na przestrzeni lat terapeuci wypracowali jednak wiele skutecznych metod, która mają zapobiegać nawrotom alkoholizmu. Każda z nich wymaga przede wszystkim samoświadomości, silnej woli oraz stanowczego działania. Należy zdawać sobie sprawę z tego, że jakiekolwiek chwilowe odstępstwo od naszego postanowienia sprowadza nas do punktu, w którym zaczynaliśmy walkę z alkoholizmem. Dlatego też należy być czujnym i silnie świadomym konsekwencji swoich czynów.
Jak zwykle objawia się głód alkoholowy?
O wyższym ryzyku nawrotu choroby może świadczyć szereg różnych czynników. Dlatego też należy trenować uważność oraz samoświadomość. Przyglądajmy się dobrze sobie, swojemu samopoczuciu i reagujmy na bieżąco. Szczególnie w sytuacjach, gdy:
- przytłaczają nas stres, niepokój oraz lęki,
- ulegamy gwałtownym emocjom, doświadczając tzw. huśtawki emocjonalnej,
- napotykamy problemy w relacjach z innymi ludźmi,
- zaczynamy odczuwać samotność i wyobcowanie,
- bagatelizujemy znaczenie naszej choroby,
- czujemy się źle fizycznie: zmęczeni, niewyspani oraz spięci,
- częściej myślimy o alkoholu, a nawet śnimy o jego spożywaniu,
- odczuwamy znużenie trzeźwością, mamy wrażenie, że „coś nas omija”.
Potrzeba wypicia alkoholu to dla uzaleznionego nic innego jak potrzeba doznania natychmiastowej ulgi psychicznej i fizycznej. W takiej sytuacji może towarzyszyć nam uczucie podobne do zwykłego głodu, czyli po prostu ssanie w żołądku. Bardzo często osoby uzależnione opisują je również jako uczucie niewyjaśnionego braku. Pojawia się ogólne napięcie i rozdrażnienie, a także natrętne myśli o potrzebie ich rozładowania. Wówczas należy przystąpić do wzmożonego działania.
Zdrowy tryb życia zmniejsza ryzyko nawrotów choroby alkoholowej
Alkoholizmowi sprzyja przepracowywanie się, samotność i zaniedbywanie swoich potrzeb. Znacznie łatwiej wytrwać w abstynencji, jeśli prowadzimy zdrowy tryb życia. Powinniśmy zatem zadbać przede wszystkim o wysypianie się, pełnowartościową dietę, a także unikanie stresu bądź też odpowiednie sobie z nim radzenie. Nasze dni powinny być w możliwie jak największej mierze zorganizowane – także te przeznaczone wyłącznie na odpoczynek. W taki sposób znacznie trudniej o wyprowadzające z równowagi potknięcia. Możemy korzystać w tym celu z kalendarza, a jeszcze lepiej – plannera. Gdy planowanie stanie się już naszym nawykiem, zauważymy także dodatkowe zalety takiego stylu życia. Poprawi się nasza wydajność w pracy, ale i ogólne wypoczęcie oraz samozadowolenie.
Opracowana strategia w razie kryzysu
Choć wielu problemom pojawiających się w naszym życiu jesteśmy w stanie zapobiec sami, na niektóre niestety nie mamy żadnego wpływu. Przede wszystkim powinniśmy zaakceptować taką kolej rzeczy, ale dodatkowo również wypracować sobie skuteczne strategie w razie nagłych sytuacji, które mogą zachęcać do sięgnięcia po alkohol.
Zwykle głód alkoholowy narasta wraz z kumulowaniem się w nas napięcia, którego źródła mogą stanowić zarówno sprawy prywatne, jak i na przykład zawodowe. Niekiedy przytrafiają się również sytuacje nagłe, w których nasz nastrój może ulec gwałtownemu obniżeniu – wówczas także trzeba wiedzieć, jak zareagować na kryzys.
- Szczerość – jeżeli z jakiegokolwiek powodu odczuwamy obniżenie naszego nastroju, nie powinniśmy go bagatelizować. Szczere komunikowanie o problemie dotyczy w tym wypadku zarówno naszego otoczenia, jak i nas samych. Uznając problem, jesteśmy o krok bliżej jego rozwiązania. Jeżeli będziemy starali się mu zaprzeczać, kryzys będzie narastać. W ten sposób nawet z pozoru mały oraz niewinny problem może doprowadzić do nawrotu naszej choroby.
- Zasada teraźniejszości – zamiast nieustannie analizować przeszłość lub też obawiać się nadchodzącej przyszłości, spróbujmy skupić się na tym, co dzieje się z nami w aktualnym momencie. Łatwiej będzie zapanować nam nad emocjami, a także poczujemy większą moc sprawczą. W końcu teraźniejszość, to jedyny czas, w którym mamy kontrolę nad własnym życiem.
- Pomoc z zewnątrz – nie możemy zostawiać się z problemem sami. Jeżeli czujemy, że nasza wola abstynencji słabnie, powinniśmy zwrócić się o wsparcie do bliskiej, zaufanej osoby, a w miarę możliwości również do specjalisty. Doskonale w takich przypadkach sprawdzają się grupy wsparcia. Podczas spotkań z ludźmi o problemach, które są podobne do naszych, łatwiej jest nam spojrzeć w sposób obiektywny na nasze życie. Ponadto możemy liczyć na większe zrozumienie osób, które przeżywają to samo.
- Lista potencjalnych problemów i rozwiązań z przeszłości – przed podjęciem decyzji o abstynencji u większości osób z chorobą alkoholową z pewnością występowało sporo prób ograniczenia spożycia alkoholu oraz nawrotów do problemu. Należy uważnie przyjrzeć się najczęściej występującym przyczynom i przeanalizować to, w jaki sposób sobie z nimi poradziliśmy. Warto mieć świadomość, że mogą one powracać do nas w przyszłości. Jeśli zapamiętamy rozwiązania lub je zapiszemy, z góry znajdujemy się na wygranej pozycji.
Spełnienie w trzeźwości
Nie możemy postrzegać naszej abstynencji jako zniewolenia. Wręcz przeciwnie, to ona stanowi klucz do naszej wolności, dlatego powinna być dla nas źródłem wewnętrznej satysfakcji i siłą napędową. Nie oznacza to jednak, że w życiu nie powinniśmy szukać dodatkowych przyjemności. Szczególnie warto zadbać o angażujące pasje, które możemy realizować razem z innymi ludźmi. Mogą być to na przykład wycieczki górskie, zajęcia teatralne czy spotkania dyskusyjnego klubu książki. Wybór jest wprost nieograniczony i powinniśmy dokonać go na podstawie naszych indywidualnych preferencji. Bardzo często abstynenci decydują się na wzmożoną aktywność fizyczną, uprawiając na przykład jogging. Równie dobry pomysł to także regularne wykonywanie technik relaksacyjnych, takich jak medytacja czy trening uważności.
